Στο γραφείο του δικηγόρου εμφανίζεται ο γύφτος. Κρατάει στο χέρι την κλήση σε απολογία για το κακούργημα της «εμπορίας ανθρώπων». Τα πραγματικά περιστατικά σχετίζονται με την κατηγορία ότι μετέφερε στα φανάρια παιδιά, για να καθαρίζουν τζάμια στ’ αυτοκίνητα, για 20, 50 λεπτά, 1 ευρώ το τζάμι, και μπόλικα προγκήγματα, σιωπηρές εκθέσεις ιδεών για το φαινόμενο των φαναριών που αποτελεί «την ντροπή μας» κ.ά.
Ο δικηγόρος αναλογίζεται την ωμότητα της ζωής που αναβλύζει μέσα από από τις «δοσμένες κοινωνικές σχέσεις», για το κράτος που με τη μορφή της νομοθετικής και εκτελεστικής εξουσίας επιβλέπει την επιμελή τήρησή τους και που με τη μορφή της δικαστικής εξουσίας γίνεται δήμιος των «καρπών» τους (κατακαημένε Μοντεσκιέ), και αναρωτιέται ταυτόχρονα: αν αυτό είναι η «εμπορία ανθρώπων», τότε τι νάναι η εμπορία ανθρώπων;
Η συνάντηση είναι σύντομη: ο δικηγόρος ζητάει το «ελάχιστο δυνατό» (δηλαδή χαμηλότερο κι από το «νόμιμο») ποσό των 350 ευρώ. Ο πελάτης έχει μόνο ένα κατοστάρικο και μ’ αυτό δεν μπορεί να γίνει τίποτα. Ο δικηγόρος αρνείται να πληρωθεί – μ’ εξουσιοδότηση – με το επίδομα για τα παιδιά που πρόκειται να καταβληθεί στον πελάτη σε 1-2 μήνες: 350 ευρώ σε 1-2 μήνες από το επίδομα για τα παιδιά, αυτό δε γίνεται. Ή 350 ευρώ τώρα (από τα έσοδα των φαναριών αν υποθέσουμε ότι η κατηγορία ευσταθεί ως προς τα πραγματικά περιστατικά) ή τίποτα, τα 100 ευρώ από τα φανάρια (αν ευσταθούν τα πραγματικά περιστατικά) δε φτάνουν.
Ο «έμπορος ανθρώπων» φεύγει από το γραφείο με την περιουσία του (τα 100 ευρώ). Κι ο δικηγόρος κλείνει το γραφείο, φεύγει κι αυτός, άλλη μια μέρα δουλειάς έφτασε στο τέλος της.
Στο δρόμο για το σπίτι ο δικηγόρος περνά έξω από το γειτονικό νηπιαγωγείο. Από μέσα έρχεται στ’ αυτιά του ένα χαρούμενο παιδικό τραγούδι που τραγουδούν τα παιδιά με δυνατές καθαρές φωνές κι αρχίζουν οι συνειρμοί: Να αυτά τα παιδιά είναι χαρούμενα, πάνε σχολείο, τραγουδάνε, ενώ τα άλλα παιδιά πότε με παγωνιά πότε στο λιοπύρι στα φανάρια, ξυπόλητα (με μια κρυφή μικροαστική ζήλια όχι βέβαια για την ανείπωτη φτώχεια αλλά για το «δικαίωμα στην ξυπολησιά»), για να εισπράττουν πότε λίγα λεπτά και πότε νευρικές χειρονομίες και λόγια. Να αυτοί οι γονείς είναι «καλύτεροι», στέλνουν τα παιδιά τους στο νηπιαγωγείο ενώ οι άλλοι τα «εμπορεύονται», το έγραφε η κλήση του πελάτη σε απολογία.Συνειρμικά έρχεται στο μυαλό και το σχέδιο Φίλη για τα ολοήμερα: «δικαίωμα εγγραφής έχουν τα παιδιά που και οι δυο γονείς τους εργάζονται». Ευτυχώς ο ίδιος εργάζεται, σαν σήμερα έτσι και αύριο, αν είχε παιδιά… Αλλά για στάσου, μήπως το ίδιο ισχύει και για τα νηπιαγωγεία; Κάπου είχε διαβάσει κάτι τέτοιοπρόσφατα, λες; Μήπως οι γονείς των παιδιών στα φανάρια είναι κι οι δυο άνεργοι; Αν είναι έτσι, τότε πώς… Αστείο ερώτημα, αυτοί ρε είναι άνεργοι γιατί δε θέλουν να δουλέψουνε, δεν το ξέρεις; Στο κάτω-κάτω κι όλοι οι άνεργοι την τεμπελιά τους προτιμάνε, δε βλέπεις τι γίνεται στις καφετέριες, αυτά βλέπει κι η Μέρκελ και… Μόνο τα παιδιά που και οι δυο γονείς τους εργάζονται λοιπόν. Για να δούμε, αν οι μισοί λέμε τώρα εργαζόμενοι είναι άνεργοι… Άνεργοι εργαζόμενοι; «σχήμα οξύμωρο», πάρτο αλλιώς: Αν οι μισοί προλετάριοι είναι άνεργοι, θα γραφτούν μόνο τα μισά παιδιά, άρα θα χρειαστεί μόνο το μισό προσωπικό στα σχολεία, άρα πρωτογενές πλεόνασμα. Κι οι γονείς των παιδιών στα φανάρια, αν είναι άνεργοι και δε μπορούν να στείλουν τα παιδιά τους νηπιαγωγείο, στο σχολείο στο ολοήμερο κλπ, ας ασχοληθούν με την ανατροφή τους, αντί να τα εμπορεύονται, αμ πώς! Στο κάτω-κάτω είχε κι η Θάτσερ ένα δίκιο, δεν υπάρχει κοινωνία, μόνο άτομα και οικογένειες. Αλλά λέει, αυτό δεν ισχύει, έχουν δικαίωμα και τα παιδιά των ανέργων, ή λέει ισχύει, αλλά οι γονείς τους λέει εργάζονται και οι δυο, πάνε ξερωγώ αυτοί στα φανάρια αντί για τα παιδιά τους, και να τα παιδιά τους στο νηπιαγωγείο αντί για τα φανάρια. Τι, κι εγώ αν θέλω αφήνω τη δικηγορία, στο κάτω-κάτω κι αυτή άμα θέλει μ’ αφήνει, και γίνομαι εστιάτορας, σερβιρότος να πούμε, τόσο δύσκολο είναι να ξεφύγει ο «έμπορος ανθρώπων» από αυτόν τον υποδουλωτικό καταμερισμό της εργασίας, εγώ από δικηγόρος θα γίνω σερβιτόρος, ο σερβιτόρος θα γίνει ηλεκτροσυγκολλητής, και τα παιδιά των φαναριών θα γίνουν παιδιά του νηπιαγωγείου. Μα τι λες τώρα; Τα παιδιά μας με τα παιδιά των γύφτων; Καλά λες, ξυπόλητα θα τα στείλουν; αλλά θα μπορούσε να δίνουν στο νηπιαγωγείο ένα ζευγάρι παπούτσια στα παιδιά που δεν έχουν. Ρε συ δε σου λέω αυτό, αυτοί ρε βρωμάνε, είναι άπλυτοι, θα κάθονται αυτοί δίπλα στα δικά μας παιδιά; Να σου πω, θυμάμαι όταν πήγαινα στο νηπιαγωγείο μια φορά τάκανα πάνω μου, κι η νηπιαγωγός με πήγε στο ντους και μ’ έπλυνε, αν έρχονται τα νήπια άπλυτα από την παράγκα – καλή δικηγορική ύλη κι αυτή: «να εμφανιστεί στο δικαστήριο ως κατηγορούμενος διότι στις 3 του μήνα κατελήφθη να διαμένει σε παράπηγμα το οποίο στερείται τις σύμφωνες με την § χψν του Ν. ψψχχχδ/46321 εγκαταστάσεις υγιεινής (ύδρευση, αποχέτευση κλπ)», «να προσέλθει διότι στις 4 του μήνα κατελήφθη να διαμένει…», «…διότι στις 5 του μήνα κατελήφθη να διαμένει…», καλή δουλειά, ένας πελάτης – τρεις υποθέσεις, αλλά τι να το κάνεις αφού δεν έχει να πληρώσει, «κι αν πληρώσω δε θα με δικάσουνε;» σου λέει κι αυτός, και τι να του πεις; – γι’ αυτό σου λέω λοιπόν, αν έρχονται παιδιά άπλυτα να έχει το νηπιαγωγείο προσωπικό και ντους για να πλένονται, να γυρνάνε καθαρά και στο παράπηγμά τους το στερούμενο ύδρευση. Κι αν έρχονται και παιδιά πεινασμένα από το παράπηγμα το στερούμενο τροφή, τότε τα παιδιά να γυρνάνε χορτάτα από το νηπιαγωγείο στο σπίτι, κι αν… Ρε μες στην τάξη είναι 30 παιδιά με μια νηπιαγωγό, φαντάζεσαι να έρθουν και 30 γύφτοι, τι λε ρε!!! Τότε, 30+30=60, άρα χρειάζονται έξι νηπιαγωγοί, τουλάχιστον ένας για κάθε δέκα παιδιά, χώρια το προσωπικό για την κουζίνα, το μπάνιο και τα υπόλοιπα και… Το δημόσιο είναι διογκωμένο ρε δεν ακούς παπαχελά; Διογκωμένο το δημόσιο, 300 λέμε τώρα αστυνομικοί στο νομό και «δεν αρκούν» και 3 κοινωνικοί λειτουργοί που… «αρκούν». 300 αστυνομικοί με τις εξουσίες που τους δίνει ο νόμος και 3 κοινωνικοί λειτουργοί κάτω από την εξουσία του πλούτου και της φτώχιας, της ανεργίας, της κοινωνικής καθήλωσης για τα «κατώτερα» στρώματα και για τα όλο και πιο «ανώτερα» μέχρι που… Ρε συ…
Την βαρέθηκε αυτή την κουβέντα με τον εαυτό του, πού να του αλλάξεις μυαλά αυτουνού; Θυμάσαι πριν μερικούς μήνες, στα φανάρια; εσύ στο τιμόνι με την κούρσα σου, και τη σακούλα με τα πορτοκάλια που σου προσφέρανε στο διπλανό κάθισμα, και γύρω-γύρω απ’ το παράθυρο τα παιδιά, πόσα ήτανε; 10; 15; 20; «πορτοκάλι, πορτοκάλι, δος μου πορτοκάλι, κι εμένα δος μου πορτοκάλι, κι εμένα πορτοκάλι, κι εμένα, κι εμένα, κι εμένα»… Ώσπου άναψε το πράσινο.
Ο δικηγόρος πήγε σπίτι του. Το μεσημέρι είδε στον ύπνο του σε επανάληψη της τελετή λήξης της καλύτερης ολυμπιάδας όλων των εποχών. Εκείνο το σόου, με το τουότα φορτωμένο καρπούζια και γύρω του τις γύφτισσες να χορεύουν τιφτετέλι. Στο όνειρό του πρόσθεσε και μερικές διμοιρίες αστυνομικών: «κλήση για εμφάνιση στο δικαστήριο ως κατηγορούμενος διότι στις 6 του μήνα κατελήφθης να διαμένεις σε παράπηγμα στερούμενο υδρευσης και αποχέτευσης…», κάθε χορεύτρια ανέμιζε τώρα στον αέρα και τη δική της κλήση. «2000 ευρώ πρόστιμο και 60 μέρες κατάσχεση στο τουότα γιατί ο οδηγός του κατελήφθη στερούμενος άδειας ικανότητας οδήγησης». Μα είμαι αναλφάβητος, ο αναλφάβητος δεν μπορεί να περάσει σήματα – αν θέλετε δίπλωμα βγάζετε – «30 μέρες κράτηση προς 5 ευρώ για κάθε ημέρα κλπ» – τι έγινε; μπήκε και το δικαστήριο στην τελετή λήξης; να πάω κι εγώ από δίπλα ν’ ανοίξω γραφείο. Το θέαμα ολοκληρώνεται με την παιδική χωρωδία των φαναριών: «κατά τα άλλα εσείς / που ‘σαστε υγιείς / και αξιοπρεπείς / βοηθήστε μας και λίγο / δώστε μας πνοή / στέγη και τροφή / μια ιδέα στεγανή που να μη μπάζει κρύο».
Τα παιδιά με δυνατές καθαρές φωνές τελειώνουν το τραγούδι τους μπροστά στις κατάμεστες κερκίδες του ΟΑΚΑ. Τα φανάρια αυτή την ώρα είναι έρημα. Οι σκεπτικιστές οδηγοί που περιμένουν ν’ ανάψει το πράσινο δεν έχουν πλέον λόγο να σκέφτονται «την ντροπή μας».
